Sự kiện Cuộc nổi dậy chống nhà Nguyễn ở Ba Xuyên (1841 - 1842)

Bất bình với chính sách "đồn điền" của triều Nguyễn, vì nó đã tạo ra cơ hội cho quan lại cùng địa chủ đổ xô đến Ba Xuyên, Lạc Hóa...chiếm đoạt ruộng đất. Bên cạnh đó, chủ trương nhằm thay đổi phong tục tập quán cùng việc cải cách tổ chức nông thôn của tộc người Khmer ở Nam Bộ, khiến họ mất quyền tự trị càng gây thêm căm phẫn. Bực dọc âm ỉ cho đến đầu năm 1841, thì tộc người Khmer ở Ba Xuyên (phủ Ba Xuyên thời bấy giờ ngày nay là tỉnh Sóc Trăng) nổi dậy chống đối triều đình. Cuộc nổi dậy Ba Xuyên do hai thủ lĩnh là Sơn Tốt và Trần Lâm cùng chỉ huy, khởi phát từ tháng 3 năm Tân Sửu (1841) đến khoảng đầu năm sau (1842) thì bị đánh tan. Thời điểm này, vua Thiệu Trị trị vì.

Tháng 3.1841, Sơn Tốt đem lực lượng của mình đã chiêu tập được hiệp với lực lượng của thủ lĩnh Trần Lâm nổi dậy. Sơn Tốt và Trần Lâm chia lực lượng ra làm hai, một cánh bao vây phủ thành Ba Xuyên, một cánh kéo lên phía Bắc đánh phá huyện thành Vĩnh Định (ở xã Tân An, thành phố Cần Thơ hiện nay).Tri huyện Vĩnh Định trốn chạy, đồng thời cấp báo lên cấp trên ở tỉnh Vĩnh Long.

Tổng đốc Long Tường (Vĩnh Long & Định Tường) Dương Văn Phong thân đem quân đến cứu, chiếm lại được huyện lỵ Vĩnh Định, rồi tiến luôn đến Bãi Xàu, để giải vây cho phủ thành Ba Xuyên. Ở phía ngoài phủ thành Ba Xuyên, một trận đánh quyết liệt đã diễn ra, làm thủ lĩnh Sơn Tốt chết ngay tại trận.

Trần Lâm còn sống tiếp tục làm căn cứ, chống đối triều đình nhà Nguyễn. Quân của Trần Lâm phối hợp quân của Lâm Sâm rèn binh, đắp lũy kháng cự lâu dài.Quân Trần Lâm và quân Triều đình nhà Nguyễn đánh nhau nhiều trận ở Mã Tộc, Sóc Trăng, Nhu Gia, Trà Tâm.

Tháng 10, quân triều đánh tan được lực lượng của Lâm Sâm ở Rum-Đuôn, làm cho lực lượng của Trần Lâm bị cô lập, bị đàn áp dữ dội, và rồi suy yếu nhanh chóng.

Sang đầu năm 1842, trong một trận đánh ở gần Sóc trăng, thủ lĩnh Trần Lâm bị giết tại mặt trận. Từ lúc đó, cuộc nổi dậy ở Ba Xuyên kể như kết thúc