Tiểu sử của Trần Thị Dung (? - 1259)

Trần Thị Dung vốn có tên là Trần Thị Ngừ, là người thôn Gia Lưu, Hải Ấp (nay là Làng Lưu Xá, xã Canh Tân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình), là con gái của Trần Lý, em gái kế của Trần Thừa và Trần Tự Khánh, cô ruột của Trần Thái Tông. Bà là hoàng hậu cuối cùng của nhà Lý, vợ vua Lý Huệ Tông, và là mẹ nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam, Lý Chiêu Hoàng. Sau khi Lý Huệ Tông mất, bà trở thành vợ thái sư Trần Thủ Độ nhà Trần.

Trần Thị Dung chào đời khi triều Lý đang đi vào con đường suy sụp, vua Lý Cao Tông sa vào lối sống sa đọa, không chăm lo việc triều chính, quần thần hãm hại nhau. Thái tử nhà Lý là Lý Hạo Sảm phần buồn rầu, phần lo sợ chốn nội cung nên bỏ kinh thành ra ngoài, khi đến vùng Lưu Gia, say mê nhan sắc của cô gái Trần Thị Dung, nên đã cưới làm vợ.

Cuộc đời Trần Thị Dung gắn chặt với sự chuyển đổi quyền lực từ nhà Lý sang nhà Trần. Bà nhiều lần thay ngôi đổi vị, do sự biến đổi của thời thế, từ thái hậu xuống làm công chúa, lấy Trần Thủ Độ người trong họ tộc cũng là người kẻ sát hại chồng mình, cùng sắp đặt để con gái lớn lấy em rể... Những việc làm của Trần Thị Dung cũng có nhiều sự chê trách nhưng suy cho cùng đều vì sự tồn tại và phát triển cơ nghiệp của họ Trần. Bà cũng tham gia chính sự và góp tay chống ngoại xâm. Trần Thái Tông đã phong bà là Linh Từ quốc mẫu

Năm 1259, bà mất. Những công lao của bà được người đời sau ghi nhận, bà được nhân dân tạc tượng lập đền thờ phụng tại động Thiên Hương ở hành cung Vũ Lâm - đền Thái Vi thuộc khu du lịch Tam Cốc - Bích Động tỉnh Ninh Bình.