Sự kiện Chiến thắng Đồi 10 (1965 - 1965)

Đồi 10 (nay thuộc xã Hoài Châu Bắc, huyện Hoài Nhơn) là ngọn đồi cao khoảng 36 m, rộng 7,2 km2, nằm gần kề Quốc lộ 1A.

Đồi 10 có một vị trí chiến lược khá quan trọng. Chiếm được Đồi 10, địch có thể khống chế cả một phạm vi rộng lớn từ Bắc Tam Quan, Hoài Sơn, Hoài Châu và cửa biển Tam Quan, quan trọng nhất là khống chế trục lộ giao thông quốc lộ số 1A - con đường huyết mạch Bắc - Nam.

Do đó, địch rất chú tâm xây dựng chốt điểm này thành khu vực bất khả xâm phạm. Chúng bố trí tại đỉnh đồi 1 đại đội gồm 3 khẩu pháo 105 ly, lực lượng chốt đóng gồm 2 đại đội Bảo an được trang bị vũ khí hỏa lực mạnh. Để bảo vệ cho sự an toàn của cứ điểm, trên đỉnh và xung quanh khu đồi là hệ thống công sự, lô cốt rất kiên cố, xung quanh chân đồi có hệ thống rào kẽm gai dày đặt, đường vào chốt điểm chỉ có một con đường độc đạo duy nhất. Vì thế, Đồi 10 được xem là lá chắn bảo vệ cho chi khu quận lỵ Tam Quan, quan trọng hơn còn là vị trí giữ mặt phía Bắc của tỉnh Bình Định, ranh giới giữa vùng 1 và vùng 2 chiến thuật của địch.

Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu V chủ trương mở Chiến dịch Xuân 1965 nhằm tiêu diệt một bộ phận quân chủ lực địch, phá kế hoạch “dồn dân”, lập “ấp chiến lược” của địch, giành quyền làm chủ ở các vùng nông thôn, nhanh chóng phát triển thế và lực, chuẩn bị cho những đợt hoạt động tiếp theo. Bộ Tư lệnh Quân khu V tập trung hai tiểu đoàn Đặc công cơ động 407 và 409 Quân khu V vào địa bàn trọng điểm này. Mở màn cho đợt hoạt động mùa xuân 1965 trên chiến trường Bình Định là trận tập kích cứ điểm Đồi 10 vào đêm ngày 6 rạng ngày 7.2.1965.

Sau khi nắm vững các điểm phòng ngự của địch, quân chủ lực khu V phối hợp với bộ đội địa phương Hoài Nhơn, bất ngờ tập kích cứ điểm Đồi 10, chỉ trong một thời gian ngắn, tiêu diệt 2 đại đội Bảo an, cùng toàn bộ ngụy quyền, ác ôn của 2 xã Hoài Châu và Hoài Sơn.