Tiểu sử của Đào Hoàng (? - 300)

Đào Hoàng là đại tướng dưới triều Đông Ngô và Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc. Tấn thư không ghi rõ ràng về thân thế và tổ tiên của Đào Hoàng, chỉ cho biết rằng ông sinh ra và lớn lên ở vùng Mạt Lăng, quận Đơn Dương thuộc nước Ngô, một trong ba quốc gia thời Tam Quốc, hùng cứ ở miền Giang Đông. Thời bấy giờ, miền đất Giao Châu, thuộc vùng quản lí của Đông Ngô thường phát sinh bạo loạn. Thời Ngô Tôn Hạo, thái thú Giao Châu là Tôn Tư tàn bạo, làm bách tính thống khổ. Cuối năm 263, viên lại Lã Hưng giết chết Tôn Tư giành quyền cai trị Giao Châu. Lã Hưng đem Giao châu theo về Tây Tấn ở miền bắc, được Tư Mã Chiêu bái làm An Nam tướng quân, thái thú Giao Chỉ, coi việc binh ở Giao châu và sai Hoắc Dặc sang làm Thứ sử Giao châu.

Năm 269 Đào Hoàng được phong chức Thương Ngô thái thú, đem quân tiến đánh nhằm chiếm lại Giao châu. Bên quân Tấn, Dương Tắc cho tướng Vương Tố thay Đổng Nguyên, cùng với Giải Hệ cố thủ trong thành. Đào Hoàng dùng kế mua chuộc em Hệ là Tượng, sai cưỡi xe bốn bánh chơi ngoài phố, có phường nhạc và lính hầu theo sau. Bọn Vương Tố nghĩ em Nghệ làm vậy tất Hệ có ý muốn đi, bèn giết Hệ. Đào Hoàng nhân tình hình đó lại công hãm và chiếm được giao châu. Đông Ngô cho ông làm Thứ sử Giao châu